2025eko urtarrilak 28
Bilboko Campusa
Deustuko Unibertsitateak zaindari duen San Tomas Akinokoaren eguna ospatu du, urtarrilaren 28an, Teologiako graduatu berrien eta doktore berrien inbestidurarekin – 59 doktorek defendatu zuten joan den urtean doktorego tesia –, bai eta ikasle bikainenei sariak ematearekin ere. Ondo egindako lana aitortzeko eguna izaten da, eta 2023-2024 ikasturtean ikasketak amaitu zituzten 1.691 graduko ikasleen graduazioen hasiera ere markatzen du.
Tituludun horietatik, 339 Deusto Business Schoolekoak dira; 390, Gizarte eta Giza Zientzietakoak; 198, Zuzenbidekoak; 234, Ingeniaritzakoak; 266, Hezkuntza eta Kiroletakoak; 257, Osasun Zientzietakoak, eta 7, Teologiakoak. Gradudun horiei Masterreko 1.051 tituludun eta 59 doktore berriak gehitu behar zaizkie, hau da, 2.801 tituludun berri izan dira joan den ikasturtean.
Jardunaldiaren aurretik, eukaristia ospatu da Kapera Gotikoan. Ondoren, sariak banatu dira: DUko Karrera Amaierako Aparteko Sariak, Honors Programa, Mendieta y Lambarri Fundazioaren sariak eta Ignacio Ellacuría Sari Berezia. Segidan, irakasle emerituei, irakasle eta laguntzaile jubilatuei egin zaie omenaldia, teologo berrien eta doktore berrien inbestidura eta Juan Jose Etxeberria errektorearen hitzekin amaitu da. Hitzaldi osoa.
Gazteen bidelagun izatea
Juan Jose Etxeberria errektorea San Tomas Akinokoaren ezaugarrietan oinarritu da. Jakin-min handikoa eta barnerakoia zen, bere idealak jarraitu zituen eta, familia aurka izan arren, zalantzazko etorkizun baten alde egin zuen, Jesusen Lagundiaren lehentasun apostolikoetako batean sakonduz, hain zuzen, gazteei bidean laguntzean, etorkizun itxaropentsua sortzen laguntzeko. Haren ustez, historiak gazteen ekarpena behar du -jakin-min handikoak izatea eta, tarteka, San Tomas bezala, inor gutxik ulertzen dituztenak izatea-, korapiloak askatu, helmuga berriak sortu eta gizatasun handiagoko egoerak imajina baititzakete.
Izan ere, esan duen bezala, “gazterik gabeko gizartea paralisira eta asperdurara bideratuta dago” eta, gazteen egungo defizita gogoan hartuta, “inoiz baino beharrezkoagoa da haien ekarpena”. “Espazioak eman behar dizkiegu, beren ekimenetan lagundu, estropezuetan adoretu, beren intuizioak eta idealak entzun. Horrela bakarrik sortuko dute behar dugun berrikuntza. Gazteek errealitateari buruzko itxaropenak dituzte, etorkizunera jauzi eragiten dietenak”. Horregatik, “gazteen nahiak aintzat hartzea, inozotasunean erori gabe, lagungarri zaigu munduari buruzko ikuspegi berritua izateko eta etorkizun hobea eraikitzeko nolako ekarpena egin dezakegun bereizteko”, azaldu du.
Egia bilatzea
Unibertsitateak ahalegin handia egiten du mundua hobeto ezagutzeko. San Tomas Akinokoaren kasuan, gizakiak egia ezagutzeko duen gaitasunaz fidatu zen. Konfiantza hori kolokan geratu da gaur egun eta, ondorioz, egiaren eta gizarte osoaren izen ona arriskuan dago, egiaren osteko dinamikak sustatzen baitira. Juan José Etxeberriaren ustez, “egia boteretsua da, eta horretan bermatu behar dugu geure burua – eta arrazoian, hori lortzeko tresna gisa –, etorkizun itxaropentsua eraikitzeko”. Horri lotuta, “uste dugu giza arrazoimenaren ahaleginaren bidez errealitatea ezagutzera hurbildu gaitezkeela eta hortik abiatuta etorkizuna sor dezakegula”, azaldu du.
Hala ere, gure garai postmodernoek arrazoimena alde batera utzi dute, emozioaren mesedetan, eta gure bizipenen interpretazioan subjektibotasunaren mesedetan. Zientzia zokoratzeaz batera, arrazoimenaren eta egiaren inguruko hesia estutu egiten da. Egoera horretan, totalitarismoek egia balitz bezala inposatu nahi dute beren gezurra, esanaren esanaz. Eta, “gezurra lotsagabeki erabiltzen dute, errealitatearen ikuspegi jakin batzuk inposatzeko eta kontzientziak mendean hartzeko”, esan du.
Gaineratu duenez, duela gutxi sare sozialek “errealitateari begiratzeko erabiltzen ditugun lenteak zikindu dituzte, errealitatea desitxuratzeraino”. Eta arriskua da, Hannah Arendtek zioen bezala, “errealitatearen eta fikzioaren arteko bereizketa eta egiazkoaren eta gezurrezkoaren arteko bereizketa” desagertzea eta “mundu errealean orientatzeko erabiltzen dugun zentzua suntsitzea”. Horregatik guztiagatik, errektorearen aburuz, unibertsitateko lanak gazteekin aliatu behar du errealitatea sakon eta zintzo ezagutzeko zeregin horretan. “Kontua da egia aldarrikatzea eta kolektiboki horretara hurbiltzeko aukera ematea, gure garaiko arazo larriei buruz arrazoian oinarritutako solasari ekin ahal izateko”. Juan José Etxeberriaren iritziz, hori izan daiteke Deustuko Unibertsitateko elkarteko kideek gure demokraziari egin diezaioketen ekarpenik garrantzitsuenetako bat, egitateei, erantzukizunei eta ondorioei buruzko eztabaidak behar baititu, eta ez gezurrez hornitutako banderetatik eta esloganetatik abiatutako eztabaidak.
Etorkizun itxaropentsua
Gaur egun ezkortasunera garamatzaten gertaera ugariei aurre egiteko, errektoreak itxaropena izateko gonbita egin du, errealitatean eragiteko eta eraldatzeko dugun gaitasunean oinarritutako sentimendua. Bere ustez, nekez dago itxaropenik diskurtso utopikorik gabe, etortzear dagoenaren gaineko irudimenik eta aurrerapenik gabe. Eta gaztetan denez errazena pentsamendu utopikoa aurkitzea, etorkizun bat eta etorkizun hori azkartuko duten praktikak iragarriko dituena, berriro ere dei egin du “gazteen bidelagun izatera”.
Izan ere, errektoreak adierazi duen bezala, “gazteek gure bidelaguntzarik onena merezi dute, gizon-emakumeek, jakintsu eta letrarik gabeek, pobreek barne. Maite ditugu eta bizitza pertsonal eta kolektibo betea opa diegu. Haiengan konfiantza dugu, eta haien giza gaitasun guztiak garatu ditzaten nahi dugu. Zeregin horretan tematuta gaude. Baina, gainera, etorkizunean ez ezik, gaur egun ere behar ditugu, elkarrekin beste mundu gizatiarrago, duinago eta bizidun ororekin integratuagoa eraikitzeko, denon etxearen teilatu beraren pean”.
Ondorio gisa azaldu duenez, “gazteen bidelagun izatea Unibertsitatearen zeregin nagusia da eta, etorkizun itxaropentsua eraikitzeko aukeran, laguntzea da gaur egun oinak lurrean jartzea eta elkarrekin ibiltzen hastea, mundu bidezkoagoaren aldeko bilaketa eta borroka prozesu arrazional eta zentzuzkoan, hortxe sortzen baitu bakoitzak duen onena, gizateriaren zerbitzura jartzen dugulako”.
Lehenengo inbestidura egun honetatik aurrera, Deustuko Unibertsitateko fakultateak tituludun berrien graduazioak ospatzen hasiko dira larunbatero.
