2024ko urriak 25
Bilboko Campusa
Euskal erakundeekin giza eskubideen arloko lankidetza sendotzeko Bilbora egingo duen lehenengo bisitaldian, Kerry Kennedy abokatu eta aktibistak, Robert F.Kennedy Human Rights elkarteko presidenteak, hitzaldia emango du datorren ostiralean, urriak 25, Deustuko Unibertsitatean. Hitzaldian, Estatu Batuetako senatari ezagunaren alabak giza eskubideen egungo urrakortasun egoeraz hitz egingo du, gero eta polarizatuago dagoen mundu honetan.
Unibertsitateko egonaldian, Kerry Kennedyk Unibertsitateko Liburutegia ere ezagutuko du eta bere eskuz sinatutako hainbat liburu emango ditu, bere osabak, Edward Kennedy Estatu Batuetako senatariak, 1965ean hasitako tradizioarekin jarraituko du, Kennedy familiaren eta Unibertsitatearen arteko loturak sendotzen lagunduko baitu.
Kennedytarren legatua Deustun
Deustuko Unibertsitateak eta Kennedy familiak duten loturaren berri izateko, Jose Antonio Obieta Chalbaud jesuitarengana heldu behar da (1916-1986). Obieta Harvarden hezitako akademikoa zen, angloamerikar munduari oso lotuta egon zena bere bizitzan zehar eta giza eskubideen eta gutxiengoen defentsarekin konprometitua egon zena. Harvardeko egonaldian harreman estua izan zuen John F. Kennedy eta Henry Kissinger bezalako ikaskideekin.
1961ean, Bilboko Etxe Amerikarra itxi zenean, zuzenbideari, politikari eta Estatu Batuetako nazioarteko harremanei buruzko liburu-bilduma zabal bat zuen. Aita Obietak, AEBtik itzuli berriak eta lan juridiko eta amerikar historiako liburu bilduma garrantzitsu bat ekarri zuenak, bitarteko lana egin zuen Etxe Amerikarreko liburu horiek Unibertsitateko Liburutegian jaso zitezen. Dohaintza hori “John F. Kennedy liburutegia” izenez ezagutu zen, 1963an hildako presidentearen omenez.
Handik hilabete gutxira, 1965eko apirilean, Edward Kennedy senatariak, Espainiara egindako bidaia pribatu batean eta Unibertsitateari eskerrak emanez bere anaiari liburutegiko atal bat eskaini ziolako, liburu sorta garrantzitsu bat eman zion Madrilgo aireportuan Deusturi. Topaketa horretan, gaur egun Unibertsitateko Liburutegian gordetzen den liburu bat sinatu zuen.
Deustuko Unibertsitatean, José Antonio Obieta aitzindaria izan zen nazioarteko zuzenbidearen eta giza eskubideen azterketa bultzatzen, eta Giza Eskubideen Institutua sortu nahi izan zuen beti. Amets hori 1997an gauzatu zen, Pedro Arrupe izenarekin gaur egun arlo horretako erakunde akademiko nagusietako bat den zentro bat sortu baitzen nazioartean.
Gaur egun, Deustuko Unibertsitateak Kennedy familiarekin duen loturak lankidetzen bidez jarraitzen du, hala nola 2023an Robert F. Kennedy Human Rights Spain Fundazioak egindako lehen bisitaren bidez. Topaketa hori behiala “Kennedy Liburutegia” deiturikoa egon zen aretoan egin zen. Gaur egun, “Lidón aretoa” du izena, 2001ean ETA talde terroristak hil zuen Zigor Zuzenbideko irakasle eta epaile José María Lidón jaunaren omenez.
RFK Human Rights Washington DCn egoitza duen irabazi asmorik gabeko erakundea da. 1968an sortu zuten Robert F. Kennedy senatariaren lagunek eta senideek, haren ondare morala sustatzeko eta mundu bidezkoago eta baketsuago baten ametsa gauzatzeko. Balio horiek Deustuko Unibertsitatearekin, haren Zuzenbide Fakultatearekin eta aita J.A. Obietaren ondarea jasotzen duen Pedro Arrupe Giza Eskubideen Institutuarekin partekatzen ditu.
Lehen bisita Bilbora
Deustuko Unibertsitatera egingo duen bisitaz gain, RFK Human Rights Spain Fundazioak beste ekitaldi batzuk ere izango ditu urriaren 24an Bizkaiko Foru Aldundian Elixabete Etxanobe diputatu nagusiarekin eta ondoren Bilboko Udalean hiriko alkate Jose Maria Aburtorekin. Bilbok giza eskubideekin eta justizia sozialarekin konprometitutako hiri gisa duen garrantzia sendotzen lagunduko dute bilera horiek. Jardunaldiari amaiera emateko, gala-afari bat izango da, Euskal Herriko ekonomia, politika, enpresa, gizarte eta kultura arloko pertsona ospetsuen ordezkaritza handiarekin.
Urriaren 25ean Deustuko Unibertsitatean izango den hitzorduaren ondoren, aktibista amerikarra Gernikara joango da, bakearen eta askatasunaren sinboloa den herrira, Batzarretxera hain zuzen, eta iraganeko ikasgaiez eta egungo giza eskubideen erronketan duen eraginaz hausnartuko du. María Díaz de la Cebosa RFK Human Rights Spain elkarteko presidentearen ustez, bisita honek fundazioaren jarduerak bultzatzen lagunduko du Espainian. Izan ere, Fundazioak, Kerry Kennedyren gidaritzapean, hezkuntza eta gizarte laguntzako hainbat ekimen ezarri ditu, gure gizartean benetako aldaketa bermatzeko. Programa horiek giza eskubideen aldeko hezkuntzaren bidez gazteak eta komunitateak ahalduntzeko diseinatuta daude eta, bisita horren ondoren, presentzia handia izan dezakete Euskadin, hezkuntzan eta aktibismoan sustraitutako tradizioa duen eskualdean.